SUNN SEKSUELL UTVIKLING
Seksualitehta lea oassi olbmos, ja ovdánahtto olles eallima riegádeami rájes jápmimii. Mánáid seksualitehtas lea sáhkkiivuohta ja suokkardallan stuorra oassin, ja ii sáhte dan buohtastahttit rávisolbmuid seksualitehtain. Mánáid seksualitehta gaskkustuvvo máŋgga láhkai; giela, guoskkaheami, seksuála doaimmaid, stoahkama, ovttasdoaibmama, ja iežas ja nuppi rupmaša suokkardeami bokte.
SEKSUÁLA STOAGUS
Mánát dávjá stohket stohkosiid main sii suokkardit seksualitehta. Sii sáhttet stoahkat okto dahje earáiguin. Lea áibbas dábálaš ahte mánát suokkardit iežaset rupmaša ja guoskkahit iežaset sohkabealorgánaid. Mo rávisolbmot reagerejit dása - sihke sániiguin, dadjanvugiin ja ámadajuin, lea mielde hábmet máná ipmárdusa ja dovdduid čadnon seksualitehttii. Lea dehálaš ahte máná suokkardallan dohkkehuvvo, go seksuála stoagus lea mielde dagahit ahte mánná oahpásmuvvá iežas rupmašiin, ja dainna lágiin buoret nagoda bidjat ja doahttalit rájáid.
MÁHTTU JA OADJEBASVUOHTA
Positiiva gaskavuohta seksualitehttii ja máhttui iežas rupmašii, iežas árvvuide ja guottuide, lea dehálaš ovdánahttin dihte oadjebas seksuála identitehta. Ná olahuvvo seksuála illu ja buorit seksuála láhttenminstarat.
SOHKABEALDIHTOMIELALAŠVUOHTA
Go mánát leat sullii 2-3 jagi de áddegohtet erohusa nieiddain ja gánddain, ja sáhttet identifiseret iežaset leat juogo duonin dahje dánin. Árbevirolaš jurdda lei ahte buohkat dovdet iežaset juogo gándan dahje nieidan. Dál mii diehtit ahte lea eanet máŋggabealat go dušše nie.
SODJU
Olusat gávnnahit árrat ahte geasuhuvvojit nuppi sohkabeallái vai seamma sohkabeallái, muhto lea maid dábálaš geavahit eanet áiggi suokkardit iežas seksuála identitehta. Hukse rabas ja oadjebas birrasa, ja duođaš ja doarjju mánáid ja nuoraid go sii ieža háliidit hállat iežaset sohkabealdiđolašvuođa dahje soju birra. Mánáid stuorámus ballu lea hilgojuvvot
Dearvvašlaš ja normála láhtten lea láhtten mii lea spontána, sáhkkii ja mas lea buorre mokta. Dat galgá lea guovttebeallásaš ja ovttadássásaš agi, sturrodaga, láddama ja kognitiiva doaimma ektui
SEKSUÁLA ILLU JA HÁLDDAŠEAPMI
Mánnán ásahuvvo seksuála ilu ja hálddašeami vuođđu, ja oadjebasvuohta mearridit iežas rupmaša badjel. Vásáhusat dáid árra jagiin dagahit vuođu čatnaseapmái ja intiimavuhtii boahtteáiggis.
Atte mánáide rehálaš ja áššálaš vástádusaid. Dát sáhttá leat mielde hukset geađgejuolggi rabas gulahallamii boahtteáiggis.
Mánát dárbbašit oadjebas rávisolbmuid geat sáhttet doarjut dearvvašlaš seksuála dearvvašvuođa. Sii dárbbašit rávisolbmuid geat sáhttet illudit mánáid ja nuoraid seksuála suokkardeami hárrái, muhto geat maid regulerejit ja divvot láhttema jus dat loavkašuhttá earáid.
